Dwa wnioski z Polski coraz bliżej wpisania na listę Światowego Dziedzictwa UNESCO

Międzynarodowa Rada Ochrony Zabytków ICOMOS- organizacja doradcza Komitetu Światowego Dziedzictwa- wydała pozytywną rekomendację dla wniosku o wpis na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO "Drewnianych cerkwi w polskim i ukraińskim regionie Karpat" oraz projektu rozszerzenia wpisu Kopalni Soli w Wieliczce o kopalnie w Bochni i wielicki Zamek Żupny pod wspólna nazwą „Królewskie Kopalnie Soli w Wieliczce i Bochni”. Decyzja w sprawie wpisów zostanie podjęta na 37. sesji UNESCO 16-27 czerwca w Phnom Penh w Kambodży.
Wniosek dotyczący karpackich cerkwi jest wynikiem kilkuletniej współpracy reprezentującego stronę polską Narodowego Instytutu Dziedzictwa z przedstawicielami strony ukraińskiej: Państwowym Historyczno-Architektonicznym Rezerwatem w Żółkwi oraz Naukowo- Badawczym Instytutem badania Zabytków w Kijowie. Prace związane z jego przygotowaniem były finansowane niemal w całości ze środków Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego.
Rekomendacja ICOMOS jest podsumowaniem wieloetapowej oceny merytorycznej polsko - ukraińskiego wniosku dotyczącego 16 obiektów, z których 8 znajduje się w Polsce (Małopolska) i osiem na Ukrainie. Wytypowane cerkwie zlokalizowane są w północnej strefie Karpat Zachodnich. Najstarsze z nich pochodzą z XVI wieku. Na tle drewnianego budownictwa sakralnego pozostałej części Europy, karpackie cerkwie wyróżnia różnorodność form i typów, doskonałość ciesielskich rozwiązań konstrukcyjnych oraz odmienność stylistyczna dodająca cerkwiom tej części Karpat dodatkowego, niepowtarzalnego kolorytu.
Cerkwie na terenie Polski:
Radruż, Cerkiew św. Paraskiewy, woj. podkarpackie, gmina Horyniec Zdrój
(obecnie filia Muzeum Kresów w Lubaczowie)

Chotyniec, Cerkiew Narodzenia Przenajświętszej Bogurodzicy, woj. podkarpackie, gmina Radymno
(obecnie filialna cerkiew greckokatolicka)

Smolnik, Cerkiew św. Michała Archanioła, woj. podkarpackie, gmina Lutowiska
(obecnie kościół filialny rzymskokatolicki)

Powroźnik, Cerkiew św. Jakuba Młodszego Apostoła, woj. małopolskie, gmina Muszyna
(obecnie kościół parafialny rzymskokatolicki pw. św. Jakuba Młodszego Apostoła)

Owczary (do 1949 r. Rychwałd), Cerkiew Opieki Bogurodzicy, woj. małopolskie, gmina Sękowa
(obecnie kościół filialny rzymskokatolicki)

Kwiatoń, Cerkiew św. Paraskiewy, woj. małopolskie, gmina Uście Gorlickie
(obecnie kościół filialny rzymskokatolicki)

Brunary Wyżne, Cerkiew św. Michała Archanioła, woj. małopolskie, gmina Uście Gorlickie
(obecnie kościół parafialny rzymskokatolicki pw. NMP Wniebowziętej)

Turzańsk, Cerkiew św. Michała Archanioła, woj. podkarpackie, gmina Komańcza
(obecnie filialna cerkiew prawosławna)
na Ukrainie:
Potylicz, Cerkiew Zesłania Ducha Świętego, obwód lwowski, rejon żółkiewski
(obecnie parafia greckokatolicka)

Rohatyn, Cerkiew św. Ducha, obwód iwanofrankowski, rejon rohatyński
(obecnie oddział Iwanofrankowskiego Muzeum Sztuki)

Drohobycz, Cerkiew św. Jerzego, obwód lwowski, miasto Drohobycz
(obecnie część Regionalnego Muzeum Tradycji Ludowych w Drohobyczu)

Żółkiew, Cerkiew św. Trójcy, obwód lwowski, rejon żółkiewski
(obecnie parafia greckokatolicka)

Werbiąż Niżny, Cerkiew Narodzenia Theotokos, obwód iwanofrankowski, rejon kołomyjski
(obecnie parafia prawosławna Patriarchatu Kijowskiego)

Jasina, Cerkiew Wniebowstąpienia Pańskiego, obwód zakarpacki, rejon rachowski
(obecnie wspólnie użytkowana przez parafię Kościoła Prawosławnego Patriarchatu Moskiewskiego i Ukraińskiego Kościoła Greckokatolickiego)

Użok, Cerkiew św. Michała Archanioła, obwód zakarpacki, rejon wielkoberezneński
(obecnie parafia prawosławna Patriarchatu Moskiewskiego)

Matków, Cerkiew św. Dymitra obwód lwowski, rejon turkowski, (obecnie parafia greckokatolicka)
Kolejny polski projekt rekomendowany pozytywnie przez ICOMOS, dotyczy rozszerzenia wpisu Kopalni Soli w Wieliczce o kopalnie w Bochni i wielicki Zamek Żupny. Kopalnia soli w Wieliczce została wpisana na Listę w 1978, gdy w tym czasie w Kopalni w Bochni trwała jeszcze eksploatacja przemysłowa soli i obiekt nie był przygotowany do udostępnienia zwiedzającym. Obie kopalnie współtworzyły historyczne przedsiębiorstwo zwane „Żupy Krakowskie”, które funkcjonowało nieprzerwanie, od połowy XIII w. do końca XX w. Poszerzenie wpisu kopalni wielickiej o kopalnię w Bochni jest niezbędnym dopełnieniem obrazu miejsca i może dać pełne wyobrażenie o skali historycznego przedsięwzięcia technicznego, organizacyjnego i gospodarczego. Pokazanie kopalni w Wieliczce i Bochni daje możliwość zapoznania się w sposób pełny z historycznym zjawiskiem, jakim było królewskie przedsiębiorstwo wydobywcze oraz umożliwia zapoznanie się z budową geologiczną i historią powstania rozległego złoża soli mioceńskich.
źródło: http://mkidn.gov.pl/
----------------------------
To bardzo dobra informacja, zwłaszcza dla Polski!
Komitet Światowego Dziedzictwa zatwierdzi łącznie 34 miejsca, które znajdą się na Liście Światowego Dziedzictwa UNESCO (wpisy nowe i rozszerzenia istniejących). Mam swój szczególny typ!

Komentarze (5)